Reflecteren voor (onzekere) piekeraars

Lien

Ik ben niet alleen een immense piekeraar, maar ook een onzekere: iemand die al haar handelingen analyseert en dan enkel de negatieve aspecten ziet.  Zeker wanneer een privé-conflict of een minder vlotte les mijn zelfvertrouwen even naar beneden haalt. Dat zijn de momenten waarop ik weet dat ik vanuit een andere bril naar de afgelopen dag moet kijken. Doelbewust reflecteren om rust te krijgen in mijn hoofd. Niet altijd verloopt dit reflecteren even vlot, maar het helpt me wel vooruit. Het is dan ook bijna een dagelijks ritueel voor mezelf om te reflecteren over de voorbije dag.

Gebeurt dit niet, dan blijft mijn hoofd verder malen en zoeken naar ‘mijn fouten’.  Het woord fouten wordt hier doelbewust gebruikt, want op dat moment voelt alles in mijn hoofd aan als een fout. Ook dingen waar ik eigenlijk helemaal niets aan kan doen, omdat het om iets externs gaat (emoties bij de ander, het verkeer, …) , wordt toch ervaren als een fout. Op een bepaald moment voelde het voor mezelf aan alsof ik alleen maar fouten maakte, waardoor het moeilijk werd om nog te functioneren. Gelukkig kon ik het voor de anderen wel goed verbergen, maar ikzelf ging er volledig aan ten onder.

Bewust reflecteren is voor mij dan ook een dankbaar hulpmiddel geworden om dingen te herkaderen. Hierbij gebruik ik vaak verschillende methodes, maar twee ervan springen er voor mij echt uit.

Cirkels van Covey

Fouten maken we allemaal, want niets loopt altijd onmiddellijk van een leien dakje. Deze fouten zijn ook nodig om te groeien als mens en om te blijven evolueren.  Het gaat hem dan ook niet echt om wat verkeerd liep, maar eerder in hoe ga je er mee om. Waar leg je jou focus op?

De cirkels van Covey, of de cirkels van invloed, is een tool die ontwikkelt werd om zicht te krijgen op effectiviteit, zowel die van jezelf, van mensen die je in begeleiding hebt en zelfs van organisaties. Voor mij is dit een geweldige manier om zicht te krijgen op mijn eigen focuspunten. Liggen deze in de cirkel van betrokkenheid of in de cirkel van invloed? Met andere woorden gaat het om zaken waar ik niets aan kan veranderen of om dingen waar ik wel invloed op kan uitoefenen?

Wanneer ik voel dat de afgelopen dag of week te zwaar op me doorweegt maak ik een lijst van alles wat, volgens mij, niet goed verliep. Heb ik de lijst dan ga ik deze in de cirkels plaatsen. Op die manier kan ik loslaten waar ik zelf niets aan kan veranderen en ga ik op zoek naar antwoorden op mijn uitdagingen. Dit zorgt ervoor dat ik mezelf niet in een ‘slachtofferrol’ plaats en in de negatieve gedachten blijf hangen. In plaats daarvan kijk ik vooruit, zoek ik hoe ik met mijn uitdagingen om kan gaan en leer ik zelfs proactief handelen.

Nu gebruik ik niet meer het woord ‘fout’, maar ‘uitdaging’. Want sinds ik dit meer doelbewust doe voelt alles meer aan als een uitdaging. Wat vandaag is gebeurd kan ik niet meer veranderen, maar het is geen fout, het is een leermoment, een uitdaging.

Hoe ga je hier mee aan het werk?

Wil je zelf ook aan de slag met de cirkels van Covey, dan vind je hier mijn persoonlijk stappenplan. 

  1. Lijst op over welke zaken je jou druk maakt
  2. Ga de lijst puntje per puntje af & stel telkens de vraag:

Kan jij iets doen dat die situatie zou veranderen?

  • Is het antwoord ja -> cirkel van invloed
    1. Beschrijf het zo concreet mogelijk
    2. Sta stil bij de gedachten die hieraan verbonden zijn
    3. Beschrijf stappen hoe je dit kan aanpakken zodat dit de volgende keer anders loopt
  • Is het antwoord nee -> cirkel van  betrokkenheid
    1. Loslaten, want hier kan je zelf verder niets aan doen

Een voorbeeld:

Lijstje

  • leerling A wil niet luisteren,
  • ik kan niet antwoorden op de vragen die ze op me afvuren,
  • mijn structuur is zoek,
  • ik ben al heel de dag aan het multitasken en niets is afgewerkt,
  • het verkeer ging niet vooruit deze week waardoor ik te laat was,
  • leerling B begint te roepen

Cirkel van betrokkenheid – omgeving/omstandigheden

  • Leerling A wil niet luisteren
  • Verkeer
  • Leerling B begint te roepen
  • Vragen worden afgevuurd

Cirkel van invloed – hier kan ik iets aan veranderen

  • Multitasken: opdracht per opdracht werken
  • Niet kunnen antwoorden op vragen: ik weet niet alles mag dit toegeven en kan het opzoeken
  • Structuur is zoek: maak een checklist en vink af
     

Cirkels van Covey

Waar ik vroeger mezelf voor de kop kon slaan omdat het mijn fout was dat: een leerling plots niet wou luisteren of begon te roepen, het verkeer niet vooruit ging, ik te dom was om vragen te beantwoorden,… . Weet ik nu dat dit elementen zijn die buiten mezelf liggen, waar ik zelf geen invloed op heb en focus ik me enkel op die zaken die in mijn cirkel van invloed liggen. Hoe kan ik die uitdagingen gaan aanpakken.